Calciumbronnen
De inname van supplementen ter ondersteuning van onze gezondheid is een onderdeel geworden van menigen onder ons. Toch moeten we af en toe sommige bronnen van actieve stoffen onder de loep nemen. Dit is het geval voor calcium afkomstig van oesterschaal.
Een optimale calciuminname is wenselijk voor de preventie of behandeling van osteoporose, maar de veiligheid en werkzaamheid van sommige calciumsupplementen die worden gebruikt om dergelijke innames te bereiken zijn in twijfel getrokken.
Oestercalcium
Loodverontreiniging beperkt zich niet tot beendermeel en dolomiet. Er zijn aanzienlijke hoeveelheden lood, en ook aluminium (Al), aangetroffen in calciumsupplementen afkomstig van oesterschaal en omschreven als ‘natuurlijke bron'. Uit een studie (1) bleek dat het gehalte aan lood (Pb) in de schaal van de oester tot 3x hoger lag dan in het weefsel. Hoewel er geen bewijs is voor in vivo toxiciteit, kan chronisch gebruik van deze supplementen een onnodige blootstelling aan metalen inhouden.
Uit een studie (2) bleek dat het gehalte aan cadmium in de oesterschaal en oesterweefsel 35-42x hoger was dan in de directe omgeving waarin de oester zich bevindt. Dit betekent dat de oester de polluanten in haar omgeving absorbeert. Dit zou te wijten zijn aan de gelijkaardige geochemische eigenschappen van calcium, meer in het bijzonder de ionische radius (de afstand tussen de kern en de valentieschil van een stabiele ionische soort) (Ca 9,7 / Cd 9,8nM). Daardoor zou Cd in de oesterschaal terechtkomen als substituut voor Ca. Dit wordt ondersteund door de hogere concentratiefactor van cadmium in de oesterschaal dan in het oesterweefsel. Volgens dezelfde studie heeft de oester een betere reguleringsmechanisme van de opname van (zware) metalen in het weefsel dan in de schaal zelf waardoor de concentratie van (zware) metalen hoger is in de schaal dan in het weefsel. De veronderstelling is dat de schaal (zware) metalen uit het weefsel zou absorberen. De concentratie van (zware) metalen in de schaal zou ook veel langer duren dan deze in het weefsel.
De hogere concentratie van bepaalde (zware) metalen in de schaal van de oester is te verklaren door het feit dat de oester geen (zware) metalen accumuleert in het weefsel die geen functie hebben en van nut zijn voor de ontwikkeling. Daarom ook is de concentratie van bijvoorbeeld lood en cadmium hoger in de schaal omdat de schaal een kalkhoudend ‘weefsel’ is die deze (zware) metalen ook veel beter absorbeert en kan accumuleren, waardoor men kan besluiten dat de schaal van de oester als opslagmedium voor zware metalen gebruikt wordt.
Oesterschalen worden ook nog industrieel gebruikt voor de absorptie van verontreinigende stoffen zoals zware metalen (verbetering van de kwaliteit van gecontamineerde grond door bijvoorbeeld cadmium, lood, cobalt). (3)(4)
Calciumcarbonaat
Als conclusie menen wij dat het gebruik van calciumcarbonaat als bron van calcium eerder aangewezen is boven oesterschaal.
(1) Heavy metal concentration s in rock oyster Socostrea Cucullata from Iranian coasts of the Oman sea, F.Einollahi, et al., Trakia Journal of Sciences, Vol. 8, No. 1, pp79-86, 2010). (2) Bioaccumulation of heavy metals in oyster (W.Huanxin, et al., Environmental Geology 39 (11) Oct 2000 . (3) Adsorption mechanism of shell powders on heavy metal ions Pb2*/Cd2+ and the purification efficiency for contaminated soils (Bing Bai, et al., Frontiers in Earth Science, 10.3389/feart.2022.1071228) . (4) Removal of Cadmium and Cobalt from Heavy metal solution using oyster shells Adsorbent, Asian Journal of Chemistry, Vol. 25, No. 15 (2013), 8537- 8540